Het ministerie van Financiën en Agentschap NL bestuderen de mogelijkheid van een vaste aftrek voor kleine ondernemingen die op bescheiden schaal aan eigen onderzoek en ontwikkeling (R&D) doen.
Aan welke criteria bedrijven moeten voldoen en hoe hoog dit forfaitaire bedrag zal worden, is nog niet duidelijk. Agentschap NL is de overheidsdienst die voor diverse ministeries, maar vooral voor het ministerie van ELI(Economische Zaken, Landbouw en Innovatie) subsidieregelingen uitvoert.
De vaste R&D-stimulans voor kleine bedrijven zou een aanvulling zijn op de nieuwe innovatiefaciliteit, RDA, (Research en Development Aftrek) die het kabinet vanaf 1 januari volgend jaar gaat invoeren. Onder RDA krijgen bedrijven een extra aftrek van hun investerings- en exploitatiekosten in onderzoek en ontwikkeling. Te denken valt aan investeringen in laboratoria en andere productiekosten.
Administratieve lasten van RDA te hoog
Een belangrijke overweging voor de vaste aftrek is dat de administratieve lasten van de RDA voor starters en kleine ondernemingen te hoog zouden zijn. Volgens Agentschap NL heeft circa de helft van de bedrijven die een aanvraag indienen voor de bestaande R&D-subsidieregelingen, minder dan tien werknemers in dienst. Voor de RDA-faciliteit is volgend jaar € 250 mln uitgetrokken en dat budget loopt naar schatting op tot € 500 mln in 2014.
Ondertussen werkt Financiën ook aan de details van het plan om RDA uit te breiden met onderzoeks- en ontwikkelingswerk dat bedrijven uitbesteden aan publieke kennisinstellingen, zo liet staatssecretaris Frans Weekers van Financiën weten tijdens een symposium vrijdag in Maastricht over ‘Fiscaal innoveren in Nederland’. Dit RDA-plus pakket zou in 2013 moeten worden ingevoerd.
Subsidie via WBSO-regeling
Volgens Weekers bezit Nederland dan een compleet fiscaal innovatiebeleid. Voor hun R&D-loonkosten kunnen bedrijven subsidie krijgen via de WBSO-regeling. Voor de kapitaal- en exploitatiekosten staat de RDA ter beschikking en wanneer innovatieve bedrijven winst draaien, biedt de innovatiebox een laag tarief van de vennootschapsbelasting van 5%.
Bij het benutten van de innovatiebox en RDA is specialistische fiscale kennis wel een vereiste, zo benadrukte dagvoorzitter Hans van den Hurk, hoogleraar belastingrecht en partner bij Deloitte. ‘Het gaat hier om belastingrecht met een grote B, zeker bij een multinationale onderneming die R&D-activiteiten in China of India heeft en een deel daarvan wil overbrengen naar Nederland. Dat kun je niet overlaten aan bureaus die subsidies aanvragen.’
Maatschappelijke kosten hoger dan de opbrengsten
Gerrit de Keizer, hoofd van het innovatieboxteam bij de Belastingdienst, illustreerde de complexiteit ervan met een aantal vraagstukken over de innovatiebox binnen de vpb. Welke R&D-kosten opgevoerd mogen worden om de belastbare winst te drukken, is niet geheel duidelijk, erkende De Keizer.
Via regionaal overleg en speciale innovatieteams probeert de Belastingdienst eenheid van beleid te organiseren. Volgens sommige fiscalisten zijn de totale maatschappelijk kosten van het fiscale innovatiebeleid hoger dan de opbrengsten.
Auteur: Taco Mulders november 2011
